هوش مصنوعی چیست؟ هوش مصنوعی یا artificial intelligence (و یا AI) همان هوشی است که توسط ماشینها به روی کار میآید. (منظور از ماشینها میتواند همان سیستمهای کامپیوتری باشد.) تشخیص گفتار، حل مسئله، یادگیری و برنامه ریزی از جمله کارهایی است که هوش مصنوعی و سیستمهای کامپیوتری آن میتواند شبیه به یک انسان انجام بدهد.
تعریف هوش مصنوعی در مقابل هوش طبیعی قرار میگیرد. چون هوش طبیعی بخشی از هوش انسانها و سایر جانوران است و توسط هیچ ماشینی تقلید نمیشود. در ادامهی این مطلب به موضوعات متعددی از قبیل تعریف هوش مصنوعی، نحوه کارکرد و کاربرد آن اشاره میکنیم. پس همراه ما باشید.
هوش مصنوعی چیست؟
تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده (هوش مصنوعی چیست؟ یا تعریف AI): هوش مصنوعی شاخهی وسیعی از علوم کامپیوتری است. این علم در جهت ساخت ماشینهای هوشمندی عمل میکند که قادر به انجام وظایفی هستند که به طور معمول به هوش انسانی نیاز دارند.
تعریف هوش مصنوعی در همان زمانهای ابتدایی شکلگیری آن، از شفافیت ماهیت امروزی برخوردار نبود. این تعریف با گذر زمان، کامل شده است. با خواندن مطلب تاریخچه هوش مصنوعی از سالهای 1770 تا 2018 میلادی میتوانید نسبت به مفهوم این فناوری، اطلاعات کاملتری کسب کنید.
استیون هاوکینگ در ارتباط با تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده، این چنین بیان میکند:
هوش مصنوعی این توانایی را دارد که خود را خاموش و اقدام به بازطراحی قدرتمندتری از خود کند. اما در نقطه مقابل تکامل بیولوژیکی انسانها قرار دارد که با سرعت کمی همراه است و نمیتواند با هوش مصنوعی به رقابت بپردازد. اما مردم از این موضوع اطلاع ندارند. در حالی که در کوتاهمدت تأثیر هوش مصنوعی به کنترلی بستگی دارد که روی آن اعمال میشود.
الگوریتم هوش مصنوعی چیست
بعد از پاسخ به سوال هوش مصنوعي چیست، موضوع دیگری اهمیت پیدا میکند.
الگوریتم هوش مصنوعی چیست؟ یک الگوریتم هوش مصنوعی در زیرمجموعه گستردهای از یادگیری ماشینی قرار دارد که به سیستم نشان میدهد چگونه کار کردن را به تنهایی یاد بگیرد.
در بخش زیر، کاربرد هوش مصنوعی آمده است تا ماهیت آن مشخص شود:
کاربرد هوش مصنوعی چیست؟ (هوش مصنوعی چه کارهایی را انجام میدهد؟)
کاربردهای هوش مصنوعی شامل سیستمهای خبره، پردازش زبان طبیعی، تشخیص گفتار و بینایی ماشین است. با این حال، هوش مصنوعی در تجارت الکترونیک هم میتواند تاثیرات مثبتی داشته باشد. در ادامه، کاربرد هر کدام از این بخشها را به صورت اساسی بررسی کردیم:
1 سیستم خبره
ماهیت سیستم خبره همان برنامه کامپیوتری است. فناوریهای هوش مصنوعی در این سیستم برای نزدیک کردن قضاوت و رفتار یک انسان یا سازمان در زمینه خاص در حال تلاش و توسعه است.
با توجه به این موضوع، این نگرانی از سوی متخصصان انسانی مطرح میشود که آیا سیستم خبره میتواند جایگزین دائمی آنها شود یا خیر. در پاسخ به این نگرانیها میتوانیم بیان کنیم که به طور معمول، سیستمهای خبره برای تکمیل متخصصان انسانی در نظر گرفته میشوند.
2 بینایی ماشین
در یک نگاه میتوان فهمید که این فناوری، توانایی دیدن به ماشین میدهد. بینایی ماشین که یکی از کاربردهای هوش مصنوعی است، تبدیل آنالوگ به دیجیتال و پردازش سیگنال دیجیتال را با استفاده از دوربین انجام میدهد. سپس، اطلاعات بصری را ضبط و تجزیه و تحلیل میکند. (بینایی رایانهای که بر پردازش تصویر مبتنی بر ماشین متمرکز است، اغلب با بینایی ماشین ترکیب میشود.)
کاربرد بینایی ماشین در هوش مصنوعی، اغلب با بینایی انسان مقایسه میشود. اما بینایی ماشین، محدود به بیولوژی نیست. به طوری که در طیف وسیعی از کاربردها، از شناسایی امضا گرفته تا تجزیه و تحلیل تصویر پزشکی میتوانیم از بینایی ماشین استفاده کنیم.
3 پردازش زبان طبیعی (NLP)
پردازش زبان طبیعی توسط یک برنامه کامپیوتری اجرا میشود. یکی از قدیمیترین و شناختهشدهترین نمونههای NLP که همهی ما دیدهایم و احتمالا با اسم فناوری بهکاررفته در آن ناآشنا بودهایم، تشخیص هرزنامه است.
فرآیند پردازش زبان طبیعی در تشخیص هرزنامه به این صورت است که به موضوع و متن ایمیل نگاه میکند و تصمیم میگیرد که آیا ایمیل اسپم است یا خیر.
در حال حاضر، رویکردهای فعلی NLP مبتنی بر یادگیری ماشین است. به طور کلی، رویکردهای NLP شامل ترجمه متن، تجزیه و تحلیل احساسات و تشخیص گفتار است که سهم بسیاری در آینده هوش مصنوعی دارد. (تفاوت هوش مصنوعی و یادگیری ماشین را قبلا در مطلب دیگری بررسی کردهایم. برای دریافت اطلاعات بیشتر، به همان مطلب مراجعه کنید.)
تشخیص گفتار در زیر مجموعهی کاربرد پردازش زبان طبیعی قرار میگیرد که تا اکنون، نرمافزارهای متعددی هم در این زمینه توانستهاند فعالیت کنند.
هوش مصنوعی و کاربرد آن میتواند در کسب و کارهای متعددی، نقش مهمی را ایفا کند. در مطلب زیر سعی کردهایم تا به بررسی تاثیرات مثبت و رویکرد استفاده از هوش مصنوعی در بانکداری اشاره کنیم. چنانچه مایل هستید تا نقش فناوری هوش مصنوعی در بانکداری الکترونیک را ببینید، این مطلب را بخوانید.
بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی در بانکداری
هوش مصنوعی چگونه کار میکند؟
بعد بررسی موضوع چیستی هوش مصنوعی، نوبت به بررسی نحوه کار آن میرسد. رشد هوش مصنوعی در گرو پردازش مقادیر زیادی از دادهها اتفاق میافتد. چون نحوه کار هوش مصنوعی به صورت پردازش سریع، تکراری و الگوریتمهای هوشمند است که این اجازه را به ماشین میدهد تا یادگیری تخصصی و خودکار آن از طریق الگوها یا ویژگیهای موجود در دادهها اتفاق بیافتد.
اهداف هوش مصنوعی چیست؟
هدف اساسی هوش مصنوعی چیست؟ هدف اصلی هوش مصنوعی یا AI، به طراحی فناوری مربوط میشود که سیستمهای کامپیوتری را با قابلیتهای انسانی به روی کار میآورند. در واقع، بر طبق این هدف است که اجزای هوش مصنوعی در گذر زمان، پیشرفتهتر و پیچیدهتر میشود. اهداف اساسی هوش مصنوعی در بخش زیر آمده است:
1 توانایی حل مسئله
توانایی حل مسئله توسط الگوریتمهای متمرکز و کارآمدی که در فناوری هوش مصنوعی هستند، در سیستمهای کامپیوتری توسعه پیدا میکند.
با تمرکز بر این الگوریتمها، استنتاجهای منطقی و استدلالهای انسانی در این سیستمها شبیهسازی میشوند.
وظایف سیستمهای هوش مصنوعی به این صورت است که ماشینها را برای مقابله با وقایع نامشخص آماده میکنند.
2 بازنمایش دانش
منظور از بازنمایی دانش اساساً، مطالعهای در مورد این است که چگونه باورها، نیتها و قضاوتهای یک عامل باهوش و مناسب را میتوانیم برای استدلال خودکار بیان کنیم.
همین نمایش اطلاعات دانش است که دنیای واقعی را به یک ماشین نشان میدهد تا مشکلات پیچیده را شبیه به یک انسان، حل کند.
3 برنامه ریزی
همانطور که از تعریف هوش مصنوعی مشخص است، سیستمهای مبتنی بر آن، همواره در جهت تسهیل و بهبود رفتارهای خود هستند. برنامه ریزی بهینه برای دستیابی به اهداف مشخص، یکی از همان هدفهای هوش مصنوعی است.
بر همین اساس، تحلیلهای پیشبینی، تحلیل دادهها، پیشبینی و مدلهای بهینهسازی همان رویهی کلی هوش مصنوعی است.
پیش بینی آینده از موضوعات جالبی است که الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند انجام دهند.
4 یادگیری مداوم
با توجه به اینکه موقعیتهای متعددی برای انسانها پیش میآید که برای اندیشیدن و حل مسئله باید بکوشند، سیستمهای هوش مصنوعی هم مدام در حال یادگیری هستند. از طرفی، یادگیری در شاخهی هوش مصنوعی، یک راه حل اساسی و بنیادی است.
برنامههای هوش مصنوعی مجموعهای از نظر فنی از جفت ورودی-خروجی برای یک تابع تعریف شده، پردازش می کنند و از نتایج حاصل از تابع برای پیشبینی نتایج با ورودی های جدید استفاده می کنند.
5 هوش مصنوعی احساسی
هوش مصنوعی احساسی در زیرمجموعهی هوش مصنوعی قرار دارد. این فناوری میتواند تجربیات، احساسات و عواطف انسانی را تشخیص بدهد، تفسیر کند و شبیهسازی را انجام بدهد.
6 خلاقیت
حجم وسیعی از دادهها و موضوعات جایگزین را هوش مصنوعی میتواند در نظر بگیرد. به همین دلیل است که این فناوری قادر است تا مسیرها و یا فرصتهای جدید و نوظهوری را برای پیشرفت انسانها ایجاد کند. پس میتوانیم دریابیم که فناوری هوش مصنوعی میتواند باعث افزایش خلاقیت سیستمها و ماشینها شود.
7 هوش عمومی
دستیابی به هوش عمومی توسط هوش مصنوعی از آن جهت اهمیت دارد که توانایی شناختی مختلفی دارد. به صورتی که همین شناخت است که به افراد اجازه میدهد تا در جهت رفع مشکل، به دنبال دانش باشند. تواناییهای فضایی، عددی، مکانیکی و کلامی همان مهارتهایی هستند که سیستمهای هوش مصنوعی هم میتوانند آن را کسب کنند.
8 همافزایی با انسانها
منظور از همافزایی بین هوش مصنوعی و انسانها همان کار کردن انسانها و ماشینها با هم است؛ به صورتی که توانایی یکدیگر را افزایش بدهند و تنها به یک سیستم وابسته نباشند.
گفتنی است که همافزایی انسان و هوش مصنوعی، یک هدف حیاتی است.
سوالات متداول هوش مصنوعي
هوش مصنوعی همان نزدیک شدن به فرآیندهای هوش انسانی توسط ماشینها است. منظور از ماشینها همان سیستمهای کامپیوتری است.
هوش مصنوعی، شاخهای فناوری است که در بسیاری از زمینهها میتواند موثر و کاربردی باشد. هوش مصنوعی در تجارت الکترونیکی، یکی از همین کاربردها است.
منبع : سایت فراشناسا