احراز هویت بیومتریک چیست؟ (Biometric Authentication)

احراز هویت بیومتریک چیست همان سوالی است که می‌خواهیم در این مطلب به آن پاسخ بدهیم. احراز هویت بیومتریک یک راهکار امنیتی است که بعد از بررسی ویژگی‌های فیزیولوژیکی افراد، به آن‌ها اجازه داده می‌شود تا به برنامه‌ها، سیستم‌ها یا شبکه‌ها دسترسی داشته باشند.

روش‌های تشخیص هویت بیومتریک که روی کار هستند، لقب معتبرترین روش‌های امنیتی برای رفع چالش‌های احراز هویت را به خود گرفته‌اند. چون شاخص‌های بیولوژیک یا رفتاری در سامانه‌های احراز هویت براساس همان چیزی که کاربر می‌گوید، بررسی می‌شوند و مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

همراه ما باشید تا به بررسی احراز هویت، سیستم، تشخیص و یا تایید هویت بیومتریک بپردازیم.

جهت ثبت درخواست خدمات احراز هویت غیر حضوری بیومتریک فراشناسا برای کسب و کار خود کلیک کنید:

احراز هویت بیومتریک چیست؟

---

احراز هویت بیومتریک (Biometric Authentication) راهکار امنیتی برای تایید هویت تضمینی کاربر براساس ویژگی‌های متمایز بیولوژیکی یا رفتاری (همان چیزی که می‌گوید) است.

این ویژگی‌های بیولوژیک برای مالکان آن‌ها از نوع یکتا و منحصربه‌فرد هستند که از طریق سامانه، اپلیکیشن و سایر سرویس‌های اینترنتی، جمع آوری می‌شوند.

بررسی سیستم های احراز هویت بیومتریک

سیستم احراز هویت بیومتریک یکی از سرویس‌های فراشناسا است. در ویدئوی زیر با لایه‌های متعدد این سیستم و تاثیر آن در جلوگیری از نفوذ افراد متقلب آشنا می‌شوید.

سیستم های احراز هویت بیومتریک بر مبنای کنترل دسترسی افراد به اطلاعات، محیط و دستگاه‌های مشخص فعالیت دارند. طرز کار سیستم‌ احراز هویت بیومتریک به این صورت است که اطلاعات کنونی شما ثبت و ذخیره می‌شود.

شروع و ادامه‌ی روند این سیستم‌ به صورت خودکار و با استفاده از یک پایگاه داده گسترده انجام می‌شود. تقریبا می‌توان گفت که کار آن بدون پایگاه داده، معنای خاصی ندارد. چرا که پایگاه داده قادر به مدیریت محتوای داده‌های احراز هویت است که با گسترش، قدرت آن افزایش پیدا می‌کند. بعد از ثبت شدن اطلاعات در پایگاه داده، اطلاعات هویتی جدید با اطلاعات قبلی مقایسه می‌شوند و مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

بیومتریک چیست؟

---

کلمه بیومتریک ترکیبی از دو کلمه بیو (انسان) و متریک (اندازه گیری) است. به عبارت ساده‌تر، بیومتریک هر معیاری است که به ویژگی‌های انسانی مربوط می‌شود و فرد را از سایر افراد متمایز می‌کند.

فناوری تشخیص چهره و اسکن شبکیه چشم، همه‌ی آن‌ها از اشکال فناوری بیومتریک هستند که در رده‌ی شناخته‌شده‌ترین گزینه‌ها قرار می‌گیرند. به طور کلی، مفهوم بیومتریک شامل 3 موضوع اصلی زیر است:

1 بیومتریک: تجزیه و تحلیل آماری برای داده‌های بیولوژیکی

2 شاخص یا داده‌های بیومتریک: ویژگی‌های فیزیکی و رفتاری منحصربه‌فرد افراد

3 شناسایی بیومتریک: فرآیند تعیین یا تایید هویت یک فرد

تعریف سیستم بیومتریک

سیستم بیومتریک یک نوع فناوری مبتکرانه، قابل اعتماد و هوشمند است که از روش‌های خاصی برای تایید و یا احراز هویت افراد مختلف استفاده می‌کند. تعریف سیستم بیومتریک بر مبنای چیزی که انسان‌ها هستند، شکل گرفته است. هدف اصلی راه اندازی و فعالیت سیستم بیومتریک، افزایش امنیت است. به طوری که این سیستم در جهت حفظ و نگهداری امنیت اطلاعات در حال توسعه است و مانع از افشا یا تغییر در اطلاعات امنیتی می‌شود.

در تعریف سیستم بیومتریک، خصوصیات وابسته به فیزیک انسان و حتی ویژگی‌های رفتاری او، سهم بسزایی دارند که نمی‌توان از اهمیت و کاربرد آن‌ها غافل شد. (به طور کلی، هر خصوصیت و ویژگی که فرد دارد، می‌تواند در تعریف سیستم بیومتریک ارزش و کارایی داشته باشد.)

تفاوت احراز هویت و شناسایی بیومتریک

در حال حاضر، اگرچه سیستم‌های بیومتریک می توانند احراز هویت و شناسایی را با هم ترکیب کنند، اما تفاوت عمده ای بین این دو وجود دارد. به طور خاص، شناسایی می‌پرسد، “شما کی هستید؟”. در حالی که احراز هویت می‌پرسد، “آیا شما همانی هستید که می‌گویید؟”

یک جنبه‌ی دیگر از تفاوت این است که شناسایی بیومتریک بر اساس اندازه‌گیری‌های بدن‌تان است، تایید می‌کند که شما هستید. در حالی که احراز هویت بیومتریک یک قدم فراتر می‌رود و از آن اطلاعات برای مقایسه شما با پایگاه داده استفاده کرده و اطلاعات شما را در سرویس وارد می‌کند.

سیستم بیومتریک اثر انگشت

سیستم بیومتریک اثر انگشت جزو راه‌های قدیمی تشخیص، تعیین و تایید هویت بیومتریک افراد محسوب می‌شود. از تکنیک‌های متعددی برای تشخیص الگوی اثر انگشت هر فرد استفاده می‌شود. در تکنیک‌های مبتنی بر جزئیات، همبستگی و سایر الگوهای مدل اثر انگشت برای احراز هویت بیومتریک استفاده می‌شوند. همچنین به دستگاه‌های پبشرفته نیاز است که توانایی ضبط کوچک‌ترین نشانه‌های اثر انگشت را داشته باشد.

خطوط ریزی مانند انشعاب‌های مویرگی همان کوچک‌ترین نشانه‌هایی هستند که باید با دقت و جزئیات کافی ثبت شوند. با توجه به اینکه تنها قرار است بر روی قالب کوچک اثر انگشت فرد پردازش شود، نیازی به صرف زمان زیادی نیست.

در ضمن، حجم داده کمی به ازای ثبت و ذخیره الگوی اثر انگشت نیاز است که فضای حافظه را به حداقل می‌رساند. به همین خاطر است که سیستم بیومتریک اثر انگشت بر روی هر نوع سیستم احراز هویت می‌تواند پیاده سازی شود.

انواع شاخص بیومتریک (اطلاعات بیومتریک چیست؟)

---

شاخص بیومتریک متنوع است و از این حیث می‌تواند کاربرد گسترده‌ای داشته باشد. رنگ قرنیه، الگوی شبکیه و عنبیه چشم، صدا، چهره و حتی الگوی رگ هر دست فرد در لیست شاخص های بیومتریک قرار دارند. 6 شاخص بیومتریک به صورت زیر است:

1 چشم

چشم یکی از انواع شاخص های بیومتریک رایج برای راه اندازی سیستم احراز هویت محسوب می‌شود. بسیاری از سیستم‌های بیومتریک، فقط رنگ عنبیه چشم را آنالیز و بررسی می‌کنند.

نوع دیگر سیستم‌های بیومتریک پیشرفته، عروق خونی داخل شبکیه چشم را بررسی و تحلیل می‌‌کنند. احتمال رخداد خطا در این نوع از سیستم‌ها بسیار کمتر است؛ چرا که هیچ دو فردی را نمی‌توان یافت که داده های بیومتریک چشم آن‌ها با یکدیگر مطابقت داشته باشد. در مطلب زیر، به جزئیات بیشتری از این فناوری اشاره کردیم.

حتما بخوانید: تشخیص هویت چشم

2 اثر انگشت

اثر انگشت فرد همواره می‌تواند اطلاعات هویتی مناسبی برای احراز هویت باشد. در گذشته هم برای تایید اطلاعات ثبت شده از هندسه پوست انگشت دست استفاده می‌کردند؛ چرا که نقاط فرورفته و برجسته در یک اثر انگشت ثبت می‌شوند.

بحث احراز هویت بیومتریکی را در اکثر دستگاه‌های آنلاین مانند موبایل‌های هوشمند می‌توان مشاهده کرد. حتی لپتاپ‌های شخصی هم مجهز به قابلیت ثبت اثر انگشت هستند.

3 چهره فرد

استفاده از چهره افراد برای ورود به مکان‌های امنیتی و کاهش احتمال خطا نشان می‌دهد که چهره فرد می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین داده ها و شاخص های بیومتریک محسوب شود.

آنچه که باعث کاهش احتمال خطا در داده های بیومتریک چهر می‌شود، وجود جزئیات خاص در هر بخش از صورت است. نوع پوست، نوع بافت آن و حتی محل قرارگیری دهان، گوش و بینی هر فرد متفاوت است و هیچ فردی را نمی‌توان یافت که هویت آن، همانند فرد دیگری باشد.

4 صدای فرد

صدای انسان می‌تواند یکی دیگر از شاخص های بیومتریک باشد که هویت فرد را می‌توان با استفاده از آن، احراز کرد. با توجه به اینکه جنس اطلاعات دریافتی از صدای افراد متفاوت است، ویژگی‌های خاصی مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌گیرند. لحن، طول موج و جنس صدا همان پارامترهای خاص برای ارزیابی صدای افراد می‌باشند.

5 کف دست و هندسه رگ‌ها

ثبت داده بیومتریک کف دست نسبت به سایر شاخص های بیومتریک، کمتر دیده شده است. با این حال، دیده شده است که از کف دست هر فرد به‌عنوان داده بیومتریک استفاده می‌شود. برای ثبت این داده، اطلاعات طول انگشتان و ضخامت پوست دست در پایگاه داده ثبت می‌شود.

از آنجایی که هندسه رگ‌های یک دست با دست دیگر فرد متفاوت است، می‌تواند سهم بسزایی در کاهش احتمال خطا برای احراز هویت بیومترک داشته باشد. هندسه رگ‌های دست هر فرد می‌تواند یکتا باشد و هیچ مشابهتی بین الگوهای متفاوت آن مشاهده نکرد. برای ثبت، اطلاعات هویتی هندسه رگ فرد، سیاهرگ‌ها در اولویت هستند.

6 DNA

DNA هم در لیست داده‌های بیومتریک قرار دارند. احراز هویت بیومتریک با DNA، بیشتر در مراکز درمانی و بعد از وقوع سوانح جنایی استفاده می‌شود. تا اکنون، داده بیومتریک دیگری برای DNA انسان یافت نشده است.

تایید هویت بیومتریک چگونه است؟

---

تایید هویت بیومتریک شامل چندین مرحله است که به طور پیوسته انجام می‌شوند. این پاسخ کوتاهی است که می‌توان در جواب به سوال “بیومتریک چگونه کار می‌کند؟” ارائه کرد. سنسور، کامپیوتر و نرم افزار، سه نوع فاکتور تعیین کننده چارچوب تایید هویت بیومتریک هستند.

درست زمانی که شما یکی از داده‌های بیومتریک را با استفاده از اسکنر و یا سیستم‌های بیومتریک ثبت می‌کنید، فعالیت سنسور شروع می‌شود. فرآیند تایید هویت بیومتریک می‌تواند به صورت چندعاملی هم باشد که این پروسه برای هر کدام از آن داده‌ها اجرا می‌شود.

با توجه به نوع داده های بیومتریک، نحوه فعالیت سنسور متفاوت خواهد بود. سپس، اطلاعات داده شده در یک کامپیوتر ذخیره می‌شوند. به طور معمول، این کامپیوتر دارای فضای بزرگی برای ذخیره کردن داده‌های یکتای هویت افراد است. در نهایت نرم افزار با دسترسی که دارد، می‌تواند اطلاعات سنسور را به سخت افزار منتقل کند.

بیشتر بخوانید: احراز هویت چند عاملی

بررسی روش های تشخیص هویت بیومتریک

---

روش‌ های تشخیص هویت بیومتریک را باعنوان روش‌های احراز هویت بیومتریک هم می‌شناسند. هر کدام از روش‌های تشخیص هویت بیومتریک با توجه به نوع داده‌ای که بر اساس آن‌ها برنامه ریزی شده‌اند، متفاوت می‌باشند. برای نمونه، روند احراز هویت بیومتریک اثر انگشت با روند احراز هویت بیومتریک هندسه کف دست متفاوت و متمایز است. سایر این روش‌ها به صورت زیر هستند:

1 تشخیص هویت بیومتریک با اثر انگشت

اسکنرهای نوری، خازنی و اولتراسونیک می‌توانند کاربرد مهمی در تشخیص هویت بیومتریک با اثر انگشت داشته باشند. نوع نوری آن‌ها، ساده‌ترین نوع تجهیزات بیومتریک تشخیص هویت محسوب می‌شوند. به طوری که اسکنر با تصویربرداری از اثر انگشت، مدل آن را شناسایی می‌کند و در نهایت، کدهای کامپیوتری تشکیل می‌شوند. این روند در اسکنرهای خازنی و اولتراسونیک متفاوت است.

اسکنر خازنی با ارسال سیگنال به پوست انگشت می‌تواند برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌ها را تشخیص بدهد. حتی این دستگاه‌ها قادر هستند تا شکاف‌های هوایی مدل پوست انگشت را به راحتی تشخیص بدهند.

به طور معمول، دستگاه‌‎های هوشمند شخصی مانند لپتاپ‌ها و موبایل‌ها دارای اسکنر خازنی هستند. در مقابل، اسکنرهای اولتراسونیک، جدیدترین دستگاه برای تشخیص هویت بیومتریک در جهان محسوب می‌‎شوند. کار دستگاه به این صورت است که امواج فراصوت به پوست انگشت منتقل می‌شوند و به اسکنر باز خواهند گشت.

هر کدام از این دستگاه‌ها، یک نوع مدل یکتا از اثر انگشت افراد را ارائه می‌دهند. بعد از ثبت مدل انگشت، این اطلاعات ذخیره می‌شوند. اطلاعات سنسورها از طریق نرم افزار به سخت افزار منتقل می‌شوند و عملیات مقایسه اطلاعات، شروع خواهد شد.

2 تشخیص هویت بیومتریک با چشم

چشم انسان یک نوع داده بیومتریک تشخیص هویت به شمار می‌رود. تشخیص هویت چشم می‌تواند با یکی از لایه‌های شبکیه و عنبیه آغاز شود. زمانی که از بخش عنبیه برای احراز هویت الکترونیک استفاده می‌شود، تصویر و یا فیلم باکیفیتی از آن ثبت می‌شود. مشخص است که عنبیه تمامی افراد، مشابه به یکدیگر نیستند. با این حال، تجربه ثابت کرده است که سیستم‌های اسکنر عنبیه می‌توانند خطا داشته باشند.

3 تشخیص هویت بیومتریک با هندسه دست

تشخیص هویت بیومتریک با هندسه کف دست می‌تواند بسیار زمان‌بَر باشد؛ چرا که تمامی پوست کف دست مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و حتی ممکن است که ابعاد دست‌ افراد با یکدیگر متفاوت باشد. با توجه به اینکه ابعاد دست افراد با یکدیگر متفاوت است، می‌توان احتمال داد که دقت سیستم ثبت و تشخیص داده ‌های بیومتریک حداقل خواهد بود.

روند بیومتریک تشخیص هویت با هندسه کف دست به صورتی است که ضخامت پوست کف دست و مدل آن اندازه گیری می‌شود. سپس، اطلاعات داده‌ها به کدهای 0 و 1 ریاضی و کامیپوتری تبدیل می‌شوند. درست زمانی که هویت بیومتریک شخص دیگری وارد سیستم ثبت شد، با داده‌های قبلی مقایسه می‌شود.

4 فناوری‌های بیومتریک با تکنیک‌های رفتاری

غیر از داده‌های فیزیولوژیک بدن فرد، تکنیک‌های رفتاری هم می‌توانند در لیست سایر فناوری های بیومتریک قرار بگیرند. برای نمونه، امضای هر فرد می‌تواند جزو زیرمجموعه تکنیک‌های رفتاری او باشد. چگونگی بیان یک عبارت مشخص و خواندن از روی یک متن ثابت هم می‌تواند در رده فناوری بیومتریک قرار بگیرد.

نحوه تایپ کردن عبارت و دست‌خط فرد هم جزو سایر نمونه‌های فناوری بیومتریک هستند. غیر از این موارد، می‌توان هر نوع ویژگی دیگری را که باعث ایجاد تمایز کامل میان دو نفر شود، در این رده‌بندی قرار داد.

ویژگی های برتر احراز هویت بیومتریک در فراشناسا

---

احراز هویت بیومتریک در فراشناسا دارای ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی است. به طوری که هیچ نگرانی پس از تکمیل این فرآیند در پلتفرم فراشناسا وجود ندارد و نخواهد داشت. این ویژگی‌ها عبارتند از:

1. اتصال به داده‌های سازمان‌های قانونی
2. تشخیص زنده بودن کاربران
3. آگاهی از سوء استفاده نشدن اطلاعات هویتی فرد
4. استفاده از روش های متعدد برای احراز هویت بیومتریک

سوالات متداول

---

منبع : فراشناسا